Chiến lược đưa Việt Nam trở thành Hub kết nối của khu vực nhìn từ bức tranh toàn cảnh về hạ tầng cáp quang biển Việt Nam, sự mong manh của Internet trong nước với những tháng năm triền miên đứt cáp, cũng như tỷ lệ số cáp mà các nước trong khu vực đang khai thác...

Theo thống kê toàn cầu, trên thế giới hiện có hơn 300 tuyến cáp quang biển nối liền các khu vực, châu lục với độ dài khoảng 900.000 km (đủ quấn 3 vòng quanh trái đất ở bán kính rộng nhất). Tại Việt Nam, cho đến thời điểm hiện tại (Tháng 3/2021) chúng ta có tất thảy 6 tuyến cáp quang biển đang được sử dụng. Cụ thể như sau:

Tuyến Cáp Quang AAG – Tuyến Cáp Chủ Lực

• Dung lượng: 2.88 Terabit/s
• Chiều dài: 20.000 km
• Kết nối: Đông Nam Á với Mỹ.

Tuyến cáp quang AAG (Asia-America Gateway) có tổng chiều dài là 20 nghìn km, được khai thác sử dụng từ năm 2009. Đây là tuyến cáp quang chủ lực, đường truyền, tốc độ internet ra quốc tế phụ thuộc rất nhiều vào tuyến này.

Tuyến cáp quang AAG cập bờ Việt Nam tại Vũng Tàu, có chiều dài là 314 Km, nằm trong đoạn S1. Tuyến này được hầu hết các nhà mạng lớn trong nước (VNPT, FPT, Viettel, CMC…) khai thác. Bởi là tuyến chủ lực và được khai thác nhiều nên khi sự cố đứt cáp xảy ra thì gần như các trang quốc tế như Google, Youtube, Facebook… hay các trang web có Server đặt ở bên Mỹ gần như là tê liệt.

Tuyến Cáp Quang APG

• Dung lượng: 54.8 Terabit/s
• Chiều dài: 10.400 km
• Kết nối: Trung Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông, Hàn Quốc, Đài loan, Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Singapore.

Tuyến cáp quang APG (Asia Pacific Gateway) có tổng chiều dài là 10.400 Km, được khai thác sử dụng vào quý II năm 2016. Tuyến này được xây dựng bởi tập đoàn APG, có sự đầu tư của các nhà viễn thông lớn như: FPT, Viettel, VNPT, CMC… Băng thông APG tối đa lên tới 54Tb/s (gấp 20 lần AAG), là tuyến cáp có lưu lượng lớn nhất đang hoạt động tại khu vực châu Á. Nhờ có APG mà sự phụ thuộc vào tuyến cáp AAG giảm đi rõ rệt.

Cáp Quang Liên Á TGN – IA

• Dung lượng: 3,84 Tbit/s.
• Chiều dài: 6.800 Km
• Kết nối: Singapore, Việt Nam, Hong Kong, Philippines, Guam, Nhật

Cáp quang biển TGN-IA là hệ thống cáp quang biển riêng của châu Á, được Tata Communications xây dựng, sở hữu và vận hành với vốn đầu tư ban đầu lên đến 200 triệu đô la Mỹ. Tại Việt Nam, cáp Liên Á cập bờ tại Vũng Tàu.

Cáp Quang SEA-ME-WE3 (SMW-3)

• Dung lượng: 320 Gbp/s
• Chiều dài: 39.000 km
• Kết nối: Đông Nam Á, Trung Đông và Tây Âu.

SEA-ME-WE3 là tuyến cáp quang biển dài nhất thế giới, lên đến 39 nghìn km, là cầu nối internet giữa Đông Nam Á, Trung Đông và Tây u. Tuyến này được xây dựng bởi tập đoàn France Telecom và China Telecom, do SigTel (một nhà điều hành mạng viễn thông thuộc chính phủ Singapore) quản lý. Tại Việt Nam, cáp SMW-3 cập bờ tại Đà Nẵng.

Tuyến Cáp Quang AAE-1

• Dung lượng: 2,5 Tbps
• Chiều dài: 23.000 km
• Kết nối: Hong Kong, Campuchia, Việt Nam, Thái Lan, Singapore,Myanmar, Malaysia, Pakistan, Ấn Độ, Oman,UAE, Yemen, Qatar,Djibouti, Ai Cập, Arab Saudi, Ý, Hy Lạp, Pháp.

Tuyến cáp quang AAE-1 (Asia Africa Europe-1 ) đưa vào sử dụng từ tháng 7 năm 2017 bởi nhà mạng Viettel. Tuyến cáp này đóng vai trò quan trọng trong kết nối internet tất cả các khu vực Châu Á, Trung Đông, Châu Âu và Châu Phi. Tại Việt Nam, điểm cập bờ của tuyến cáp này ở thành phố Vũng Tàu.

Tuyến Cáp Quang TVH

• Dung lượng: 565 Mb/s
• Chiều dài: 3.367 km
• Kết nối: Hong Kong, Việt Nam, Thai Lan.

Trong số 6 tuyến cáp thì TVH là tuyến cáp quang biển có “tuổi thọ” lâu đời nhất, được đưa vào sử dụng từ tháng 11/ 1996, do VNPT quản lý. TVH kết nối phạm vi khá hẹp, dung lượng chỉ vẻn vẹn 565 Mb/s. Tuyến này cập bờ Việt Nam tại Vũng Tàu.

Tháng 3/2007, TVH bị cắt trộm 11km cáp cùng một số thiết bị khác đi kèm tại biển Cà Mau gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc truyền tín hiệu internet quốc tế tới Việt Nam. Điều đáng buồn là 11km cáp (khoảng 100 tấn, thành tiền khoảng 6,8 triệu USD) lại bị các đối tượng đem bán với giá…phế liệu.

Tuyến Cáp SJC2 (Chưa Hoàn Thành)

Dung lượng: 126 Tb/s

Chiều dài: 10.500 km

Kết nối: Việt Nam, Singapore, Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản

Dự kiến tuyến cáp SJC2 sẽ hoàn thành trong năm 2021, cung cấp thêm khoảng 9 Tb/s băng thông cho mỗi nhà mạng tại Việt Nam. Tuyến này có kinh phí đầu tư ban đầu là 439 triệu USD, trong đó có sự đóng góp của nhiều tên tuổi lớn trong ngành công nghệ thông tin – viễn thông – facebook. SJC2 có 10 điểm cập bờ, tại Việt Nam điểm cập bờ đươc đặt ở thành phố Quy Nhơn. Có tuyến cáp này, kết nối internet Việt Nam đi quốc tế sẽ được tăng tốc.

Tuyến Cáp ADC (Chưa Hoàn Thành)

Dung lượng: 140 Tb/s

Chiều dài: 9.400 km

Kết nối: Việt Nam, Nhật Bản, Philippines, Trung Quốc, Singapore và Thái Lan.

Tuyến cáp ADC dự kiến sẽ hoàn thành vào quý IV/2022, Viettel hiện đang đầu tư vào hệ thống cáp quang biển này, cũng giống như SJC2, điểm cập bờ Việt Nam của ADC cũng đặt tại thành phố Quy Nhơn.